⇒Τί είναι η ακμή; Πού οφείλεται;
Είναι πάθηση του δέρματος που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή των τριχοσμηγματογόνων μονάδων. Προσβάλλει το 85% περίπου των εφήβων και 12% των ενηλίκων, κυρίως γυναικών.
Η παθογένεια της ακμής σχετίζεται με τέσσερις παράγοντες:
- Υπερλειτουργία των σμηγματογόνων αδένων που οδηγεί σε αυξημένη παραγωγή σμήγματος (συνδέεται με κληρονομικότητα ή ορμονικά αίτια)
- Απόφραξη των εκφορητικών πόρων των σμηγματογόνων αδένων.
Το σμήγμα που παράγεται από τους σμηγματογόνους αδένες διοχετεύεται μέσω των πόρων προς την επιφάνεια του δέρματος αλλά λόγω διαταραχών της κερατινοποίησης προκαλεί απόφραξη των πόρων. Οι αποφραγμένοι πόροι είναι τα μαύρα στίγματα (ανοιχτοί φαγέσωρες) ή λευκά στίγματα (κλειστοί φαγέσωρες).
- Αποικισμός του θύλακα από το p.acnes
- Φλεγμονή
Οι διογκωμένοι σμηγματογόνοι αδένες φλεγμαίνουν (κόκκινα σπυράκια/βλατίδες) και με τη δράση του p.acnes δημιουργούνται πυώδεις βλάβες (φλύκταινες). Η εξέλιξη της φλεγμονής οδηγεί σε δημιουργία οζιδίων και κύστεων.
Παράγοντες που ενοχοποιούνται:
- Κληρονομικότητα
- Ορμονικές διαταραχές
- Παχυσαρκία
- Στρες
- Χρήση ακατάλληλων κρεμών( καλλυντικών ή αντιηλιακών)και φαγεσωρογόνων καλυπτικών προϊόντων (make up)
⇒Πώς εμφανίζεται;
Κλινικά η ακμή εμφανίζεται με τις ακόλουθες βλάβες:
- φαγέσωρες (ανοικτοί και κλειστοί)
- βλατίδες
- βλατιδοφλυκταινίδια
- οζίδια
- κύστεις
- ουλές
Η ακμή εντοπίζεται κυρίως στο πρόσωπο. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί στην πλάτη, τους ώμους και το στέρνο.
⇒Πώς διακρίνεται ανάλογα με τη βαρύτητα και πόσο διαρκεί;
- Ήπια (φαγεσωρική)
- Μέτρια (βλατιδώδης ή βλατιδοφλυκταινώδης)
- Σοβαρή (οζώδης και κυστική)
Στους έφηβους, η ακμή διαρκεί κατά μέσο όρο 3-4 χρόνια και στη συνέχεια, ως επί το πλείστον, εξαφανίζεται απότομα μεταξύ 18 έως 30 ετών. Τα τελευταία χρόνια πολύ συχνά στα δερματολογικά ιατρεία μας εμφανίζονται ασθενείς με μετεφηβική ακμή ,η οποία εμφανίζεται μετά τα 18 έτη και είτε είναι συνέχεια της εφηβικής ακμής είτε πρωτοεμφανιζόμενη και στο 50% των περιπτώσεων είναι ορμονοεξαρτώμενη.
√ Πώς θεραπεύεται;
Η θεραπεία της ακμής εξατομικεύεται και καθορίζεται από τις κλινικές της εκδηλώσεις και τη βαρύτητά της.
Διακρίνουμε τις ακόλουθες θεραπείες:
- Τοπική : αντιβιοτικά (κλιδαμυκίνη,ερυθρομυκίνη), αντιφλεγμονώδη (αζελαϊκό οξύ, υπεροξείδιο του βενζοϋλίου,ανταπαλένη) , ρετινοειδή (τρετινοΐνη, ισοτρετινοΐνη)σκευάσματα και συνδυασμούς αυτών. Σημαντική είναι η χρήση καθαριστικών προϊόντων και δερμοκαλλυντικών ανεξαρτήτως της μορφής της ακμής.
- Συστηματική: αντιβιοτικά (τετρακυκλίνες,μινοκυκλίνη),
αντισυλληπτικά, ισοτρετινοΐνη - Ειδικές θεραπείες: πρόκειται για θεραπείες που γίνονται στο χώρο του ιατρείου.
◊ Ποια είναι η αντιμετώπιση της ακμής σε δερματολογικό ιατρείο;
Οι ειδικές θεραπείες που γίνονται στο ιατρείο, δεν υποκαθιστούν την περιποίηση του ακνεϊκού δέρματος στο σπίτι παρά συμπληρώνουν τη θεραπεία, την καθιστούν πιο αποτελεσματική και επισπεύδουν τα αποτελέσματα της.
Στο δερματολογικό ιατρείο γίνεται:
- Βαθύς καθαρισμός
Γίνεται διάνοιξη των φαγεσώρων και εξαγωγή του σμήγματος αλλά και αποσυμφόρηση φλεγμονωδών βλαβών. Απαραίτητη η αντισηψία του δέρματος και η χρήση άσηπτων τεχνικών για πρόληψη επιμολύνσεων. Χρησιμοποιούνται αντισηπτικά διαλύματα, αποστειρωμένα εργαλεία (φαγεσωροεξαγωγείς),υψίσυχνο ρεύμα, καταπραϋντικές και αντιφλεγμονώδεις μάσκες. Είναι ασφαλής για όλες τις ηλικίες, ακόμα και σε παιδιά.
Τα peelings εφαρμόζονται τόσο στην ενεργό ακμή όσο και στις ουλές που παραμένουν μετά την αποδρομή της. Οι κυριότεροι απολεπιστικοί παράγοντες που χρησιμοποιούνται είναι το τριχλωροξικό οξύ, τα α-υδροξυοξέα, το πυροσταφυλικό οξύ και η φαινόλη.
Τα επιφανειακά peelings ενδείκνυνται κυρίως για τη φαγεσωρική και τη βλατιδοφλυκταινώδη ενεργό μορφή, ενώ όλοι οι τύποι χημικών peelings μπορούν να εφαρμοστούν ακόμα και σαν πρώτης γραμμής θεραπεία στις ουλές, με αποτελέσματα συγκρίσιμα ακόμα και με αυτά των fractional lasers(πχ.peeling φαινόλης)
- φωτοθεραπεία
Είναι σύγχρονη και ασφαλής θεραπεία για την ακμή που αποτελεί λύση για όσους δεν θέλουν ή δεν μπορούν να πάρουν φαρμακευτική θεραπεία. Χρησιμοποιείται επί σειρά ετών στην ιατρική και είναι κλινικά αποδεδειγμένη και αποτελεσματική τεχνολογία.
Ο τρόπος δράσης είναι απλός: το p.acnes (προπιονοβακτηριδίο της ακμής) που είναι υπεύθυνο για τις φλεγμονώδεις βλάβες της ακμής παράγει τις πορφυρίνες που είναι χημικές ουσίες ευαίσθητες στο μπλε φως. Όταν διεγείρονται από το μπλε φως οι πορφυρίνες εξουδετερώνουν το p.acnes και υποχωρεί η φλεγμονή και τα σπυράκια εξαφανίζονται.
Στη θεραπεία της ακμής χρησιμοποιείται το μπλε και το κόκκινο φως που ασκούν αντιβακτηριδιακή και αντιφλεγμονώδη δράση. Το μπλε φως καταστρέφει προσωρινά το p.acnes και είναι αποτελεσματικό στις φλεγμονώδεις βλάβες ενώ το κόκκινο φως έχει μικρότερη δραστικότητα αλλά διεισδύει βαθύτερα. Ο συνδυασμός μπλε/κόκκινου φωτός ασκεί δράση ακόμα και στους φαγέσωρες.
Η δράση του φωτός ενισχύεται ακόμα περισσότερο με την χρήση φωτοευαισθητοποιητή που αθροίζεται εκλεκτικά στο όργανο-στόχο της ακμής, τον τριχοσμηγματογόνο θύλακα (φωτοδυναμική θεραπεία).
Η φωτοθεραπεία είναι ανώδυνη, μη επεμβατική και δεν προκαλεί κανέναν ερεθισμό στο δέρμα . Απαιτεί κάποιο αριθμό συνεδριών, ανάλογα με τη μορφή της ακμής στην οποία εφαρμόζεται. Είναι ασφαλής και απαιτεί μόνο χρήση ειδικών γυαλιών προστασίας.
Η τεχνολογία αυτή διασπά τον ουλώδη ιστό, ενεργοποιεί την ανάπλαση της επιδερμίδας, αναγεννώντας το κολλαγόνο και θέτοντας σε λειτουργία την παραγωγή ινοβλαστών, με αποτέλεσμα την αναδιαμόρφωση των ιστών.
Στο δερματολογικό μας ιατρείο χρησιμοποιείται το Venus Viva που χρησιμοποιεί την επαναστατική τεχνολογία της Νάνο-Κλασματικής Ραδιοσυχνότητας (Ρ/Σ)™ (NanoFractional RadioFrequency) και της μοναδικής τεχνολογίας SmartScan™. η οποία προσφέρει ανώτερα αποτελέσματα μέσω της επιλεκτικής παραγωγής θερμότητας στην επιδερμίδα, ελαχιστοποιώντας την πιθανή αίσθηση δυσφορίας του ασθενή και αυξάνοντας την ικανοποίησή του.
? Γιατί να θεραπεύσω την ακμή μου;
- Η ακμή έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής και την αυτοεκτίμηση: το 56% των πασχόντων την κατατάσσουν ως την κορυφαία ανησυχία τους !
- Η ακμή πρέπει να αντιμετωπιστεί έγκαιρα γιατί η αντιμετώπιση της ήπιας ακμής προλαμβάνει την εξέλιξη της σε φλεγμονώδη και κυστική ακμή.
- Η ακμή που δεν αντιμετωπίζεται έγκαιρα και εξελίσσεται σε σοβαρή απαιτεί πιο ισχυρή θεραπεία που χρήζει συστηματικής παρακολούθησης από τον δερματολόγο και κατά συνέπεια περισσότερες επισκέψεις και αιματολογικές εξετάσεις.
- Η ακμή πρέπει να αντιμετωπιστεί έγκαιρα για να προλάβουμε το σχηματισμό ουλών. Οι ουλές αντιμετωπίζονται πολύ δυσκολότερα από την ενεργό ακμή και με πιο δαπανηρές μεθόδους.
- Η ακμή πρέπει να αντιμετωπιστεί έγκαιρα για να προλάβουμε το σχηματισμό μεταφλεγμονωδών μελαγχρώσεων ,όπως ονομάζονται τα σημάδια σκούρας χροιάς στο δέρμα στα σημεία που υπήρχαν στοιχεία ακμής. Οι υπερμελαγχρώσεις είναι επίμονες και διαρκούν μήνες και πολλοί ασθενείς τις θεωρούν χειρότερες ακόμα και από την ενεργό ακμή.
- Η παραμελημένη ακμή και η καθυστερημένη προσέλευση στον δερματολόγο αυξάνει το χρόνο θεραπείας.
- Η έγκαιρη αντιμετώπιση και η συντήρηση της θεραπείας προλαμβάνει μελλοντικές εξάρσεις ενώ η καθυστερημένη αντιμετώπιση οδηγεί πολλές φορές στην μετεφηβική ακμή που ταλαιπωρεί ακόμα και ενήλικες 30,40 ακόμα και 50 ετών.
∗ Πώς αντιμετωπίζονται τα σημάδια (ουλές);
Οι ουλές ακμής είναι σπάνια υπερτροφικές και συνήθως ατροφικές και διακρίνονται σε:
- Ice picks (οξυγώνιες ή δίκην παγοκόφτη)
- Boxcar (κυβοειδείς)
- Rolling ( κυματοειδείς)
Οι θεραπείες στοχεύουν στην αποκόλληση της ίνωσης που έλκει το δέρμα προς τα κάτω και στην ενεργοποίηση της παραγωγής κολλαγόνου και ελαστίνης και την ανάπλαση του δέρματος.
Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται, είναι:
Τα peelings εφαρμόζονται τόσο στην ενεργό ακμή όσο και στις ουλές που παραμένουν μετά την αποδρομή της. Οι κυριότεροι απολεπιστικοί παράγοντες που χρησιμοποιούνται είναι το τριχλωροξικό οξύ, τα α-υδροξυοξέα, το πυροσταφυλικό οξύ και η φαινόλη.
Τα επιφανειακά peelings ενδείκνυνται κυρίως για τη φαγεσωρική και τη βλατιδοφλυκταινώδη ενεργό μορφή, ενώ όλοι οι τύποι χημικών peelings μπορούν να εφαρμοστούν ακόμα και σαν πρώτης γραμμής θεραπεία στις ουλές, με αποτελέσματα συγκρίσιμα ακόμα και με αυτά των fractional lasers(πχ.peeling φαινόλης)
Η θεραπεία των ατροφικών ουλών ακμής έιναι μια συχνή και ευρέως μελετημένη ένδειξη για microneedling.Είναι αποτελεσματικό για τη θεραπεία των ουλών ακόμα και μόνο του ,ενώ τα αποτελέσματα ενισχύονται με το συνδυασμό του με peeling γλυκολικού οξέως, 15% τριχλωροξυκό οξύ, PRP, βιταμίνης C .Είναι ασφαλής και αποτελεσματική μέθοδος για όλους τους τύπους δέρματος με ελάχιστο κίνδυνο υπερμελάγχρωσης.
- Υποσκαφή με ειδικά εργαλεία
- Η ανύψωση με χρήση υαλουρονικού οξέως
- Fractional laser
Η τεχνολογία αυτή διασπά τον ουλώδη ιστό, ενεργοποιεί την ανάπλαση της επιδερμίδας, αναγεννώντας το κολλαγόνο και θέτοντας σε λειτουργία την παραγωγή ινοβλαστών, με αποτέλεσμα την αναδιαμόρφωση των ιστών.
Στο δερματολογικό μας ιατρείο χρησιμοποιείται το Venus Viva που χρησιμοποιεί την επαναστατική τεχνολογία της Νάνο-Κλασματικής Ραδιοσυχνότητας (Ρ/Σ)™ (NanoFractional RadioFrequency) και της μοναδικής τεχνολογίας SmartScan™. η οποία προσφέρει ανώτερα αποτελέσματα μέσω της επιλεκτικής παραγωγής θερμότητας στην επιδερμίδα, ελαχιστοποιώντας την πιθανή αίσθηση δυσφορίας του ασθενή και αυξάνοντας την ικανοποίησή του.
Στο δερματολογικό μας ιατρείο οι ουλές αντιμετωπίζονται με εξατομικευμένη προσέγγιση και τις πιο σύγχρονες θεραπευτικές μεθόδους και μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας.
